Orange, Sweet lemon Fruit dropping : संत्रा, माेसंबी बागेतील फळगळ, पानगळ राेखण्यासाठी या उपाययाेजना करा!
1 min read🌐 कारणे व प्रसार
✳️ झाडांच्या पानांवर 5-6 तास पाणी साचून राहल्यास या दोन्ही बुरशीची लागण प्रथम नर्सरीमधून होते. परिणामी, पानगळे होऊन त्यातील बुरशीचे कण पाण्याच्या आणि हवेच्या सहाय्याने मोसंबीच्या बागेला प्रथम व नंतर संत्रा बागेला हानी पाेहाेचविते. त्यामुळे संत्रा व माेसंबी बागांना हानी पाेहाेचवून फळगळ हाेण्याची तसेच शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान हाेण्याची दाट शक्यता असते.
✳️ दोन वर्षाआधी सुद्धा अशाच प्रकारची फळगळ दिसून आली होती. अलीकडे, नर्सरीमध्ये नागअळीचा प्रादुर्भावही दिसून येत आहे. आर्थिक नुकसान व बागांची हानी टाळण्यासाठी शेतकरी बांधवांनी याबाबत वेळीच याेग्य काळजी घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
✳️ नर्सरीमधील माेसंबीच्या झाडांची पाने कथ्थ्या रंगाची हाेणे, पानांवर कथ्थे डाग तयार हाेणे, पानांच्या काॅर्नरला कथ्था डाग तयार हाेणे तसेच गाेल रिंग म्हणजेच काेलेटाेट्रीकम बुरशीमुळे व फायटाेप्थाेरा बुरशीमुळे पानांवर कथ्थे डाग तयार हाेऊन फळगळ व पानगळ हाेत आहे.
🌐 उपाययाेजना
या बुरशीजन्य राेगाच्या व्यवस्थापनासाठी शेतकऱ्यांनी खालील उपाययाेजना कराव्या.
✳️ एलीएट 20 ते 25 ग्राम 10 लिटर पाण्यात मिसळून किंवा बोरडॅक्स मिक्चर 0.6 टक्के किंवा कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 30 ग्राम किंवा अँझाक्सास्ट्रोबीन + डायफेनकोनाझोल 10 मिली आणि कोलेट्रोट्रीकम बुरशीच् व्यवस्थापनासाठी थायफोनेट मिथाईल (रोको) 20 ग्राम किंवा कार्बेडाझीम 10 ग्राम (बाव्हीस्टीन) 10 लिटर पाण्यात मिसबुन फवारणी करावी.
✳️ नागअळीच्या व्यवस्थापनासाठी इमिडा क्लोप्रीड 17.8 एस. एल. 5 मिलि किंवा थायमेथोक्झाम 25 डब्लू. जी. 3 ग्राम यापैकी एक कीटकनाशकाची फवारणी 8 ते 10 दिवसांच्या अंतराने करावी.
✳️ मोमंबी पिकात फळगळ आढळून येत आहे. पूर्व परिपक्व फळांची गळती माेसंबी पिकात आढळून येत आहे. त्या माेसंबी बागेत शेतकऱ्यांनी मोसंबी झाडास 50 ग्राम फेरस सल्फेट, 50 ग्राम झिंक सल्फेट व व किलाे गांडूळ खत एकमेकात मिसळून जमिनीतून द्यावे.
✳️ सततचा पाऊस किंवा पावसाचा खंड अथवा उघाड पडल्यास जिब्रेलिक आम्ल 1.5 ग्राम कॅल्शियम नायट्रेट दीड किलो – 100 लिटर पाण्यात मिसळून त्याची मोसंबी बागेत उघाडीत फवारणी करावी.
@ डाॅ. प्रदीप दवणे (कीटकशास्त्रज्ञ)
@ डाॅ. एकता बागडे (कीटकशास्त्रज्ञ)
डाॅ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकाेला.
प्रादेशिक फळ संशाेधन केंद्र, काटाेल, जिल्हा नागपूर.