Fruit cracking : संत्रा, माेसंबी फळांची साल तडकते, ही उपाय योजना करा!

1 min read

July 5, 2023 डॉ. प्रदीप दवणे

Fruit cracking : उष्ण, कोरड्या तापमानामुळे (Hot, dry temperatures) संत्रा, माेसंबी या लिंबूवर्गीय फळांची (Citrus fruits) साल अधिक घट्ट व टणक होते. त्यामुळे फळांच्या सालीची प्रसरण होण्याची क्षमता कमी होते. अश्या परिस्थितीमध्ये सिंचन केल्यानंतर किंवा पाऊस पडल्यानंतर झाडे मोठ्या प्रमाणात पाणी शोषून घेतात. त्यामुळे झाडात पाण्याचा अतिरिक्त संचय होऊन फळांमध्ये मोठ्या प्रमाणात पाणी घेतले जाते. ज्यामुळे घट्ट व टणक झालेली फळांची साल प्रसरण न पावल्यामुळे तडकते किंवा फाटते. यास फळे तडकणे/क्रॅकिंग/साल फाटणे (Fruit cracking) अशी विकृती (Distortion) संबोधतात. साधारणपणे ही विकृती आंबिया बहारात जून-जुलै महिन्यात दिसून येते.

🍊 फळांची साल तडकणे/फुटण्याची कारणे
✳️ अति उष्ण हवामानात अधिक ओलित करणे व त्यानंतर अधिक काळ पाण्याचा खंड पडणे.
✳️ जमिनीतील ओलावा तसेच तापमान आणि आर्द्रतेतील कमालीचा चढउतार येणे.
✳️ अधिक ताण देऊन नंतर भरपूर ओलित करणे.
✳️ पोटॅशियम, कॅल्शियमची आणि बोरॉन या अन्नद्रव्यांची कमतरता.
✳️ झाडावर अधिक फळे असणे किंवा लदान असणे.

🍊 उपाययोजना
✳️ उष्ण व कोरड्या हवामानात संतुलित ओलित ठेवणे व झाडांना पाण्याचा ताण पडू न देणे.
✳️ झाडाच्या परिघातामध्ये सेंद्रिय पदार्थांचे आच्छादन करावे.
✳️ झाडावर फळांचे प्रमाण योग्य राखणे.
✳️ आंबिया बहारात फळे वाटाण्याच्या आकाराची असताना झाडांवर पोटॅशियम नायट्रेट (13:00:45) 1 किलो + बोरॉन (300 ग्राम) + 1.5 ग्रॅम जिब्रेलिक ॲसिडची फवारणी करावी.
✳️ ही फवारणी जूनच्या सुरुवातीला किंवा पावसाची सुरुवात होण्याआधी केल्यास या विकृतीची पातळी कमी होण्यास मदत होते.
✳️ पावसाची सुरुवात झाल्यानंतर फळ तडकणे विकृती दिसून आल्यास व जमिनीमध्ये बोरॉन आणि झिंक यांची कमतरता आढळल्यास बोरॉन (300 ग्राम) + झिंक सल्फेट (500 ग्राम) + 100 लिटर पाणी घेऊन झाडांवर फवारणी करावी.

कृषिसाधना....

डॉ. प्रदीप दवणे

कृषिशास्त्रज्ञ, प्रादेशिक फळ संशोधन केंद्र काटोल, जिल्हा नागपूर.
डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ अकोला.
संपर्क :- 9604067704
मेल :- dpradeep.ento@gmail.com

See author's posts