Spain and Tango Orange : स्पेनमधील फळाचा राजा ‘टॅंगो संत्रा’

Spain and Tango Orange : स्पेन (Spain) हा युरोप खंडातील विविधतेने नटलेला देश. स्पॅनिश (Spanish) ही तेथील प्रमुख भाषा. तेथील वातावरण थंड असून, उन्हाळ्यात कमाल तापमान 44 डिग्री सेल्शिअस तर हिवाळ्यात 6 डिग्री सेल्शिअस असते. स्पेनची राजधानी मादरीत (Madrid) तेथील बाजारपेठ चिक्की, चॉकलेट, गरम व उबदार कपड्यांसाठी प्रसिद्ध आहे. तिथे लोक खूप शांत स्वभावाचे आहेत. उत्कृष्ट वर्तन ट्रॅफिकचे नियम पाळणारी तसेच विनाकारण हॉर्न न वाजवणारी तेथील जनता. चार वर्षाच्या मुलामुलींपासून तर 80 वर्षाच्या म्हाताऱ्यांपर्यंत जीन्स पॅन्ट, टी-शर्ट आणि गरम जर्किंग हा त्यांचा पोशाख. इलेक्ट्रॉनिक सायकल किंवा साध्या सायकलचा उपयोग स्पॅनिश लाेक करतात. सायकल चालविण्यासाठी राेडच्या डिव्हाडर वरून स्वतंत्र मार्ग तयार करण्यात आले आहेत, हे तेथील वैशिष्ट्ये.

स्पेनमध्ये भारतीयांचा आदर सत्कार खूप चांगल्या प्रकारे करताना दिसून आले. तिथे वर्षभर पायात शूज सॉक्स तसेच गरम जॅकेट वापरले जातात. तेथील सर्व आर्थिक व्यवहार युरो या चलनात केले जातात. तेथील हॉटेल, रेस्टॉरंट खूप चांगल्या प्रकारची स्वच्छ व नीटनेटकी आहेत. व्हॅलेन्सिया (Valencia) शहरातील रोडच्या डिव्हायडरमध्ये सुद्धा संत्र्याची झाडे व त्याला नारंगी रंगाच्या संत्र्याची फळे लागलेली दिसतात. ही झाडे व त्यावरील संत्री जणू काही तुमचे स्वागत करत आहेत, असा भासत होता. बेकरी पदार्थ, सुकामेवा, टोस्ट, टरबूज, खरबूज, काळी द्राक्षे, केळींचा शाकाहारी नाश्त्यामध्ये समावेश असताे. नॉनव्हेजमध्ये अंडी, आमलेट, मासे, डकरांच्या मांसापासून तयार केलेल्या पदार्थांचा समावेश केला जातो. तेथील जगप्रसिद्ध रेड वाइन हे खूप मोठ्या प्रमाणात प्रत्येक रेस्टॉरंट, वाईन बारमध्ये विक्रीस उपलब्ध असते. जेवण आणि नाश्त्यात ऑलिव्ह ऑइलचा वापर केला जाताे. स्पेनमध्ये रेड वाइन आयुर्वेदिक अमृत मानले जात असल्याने ती लहान मुलांपासून तर वयोवृद्ध व्यक्तींपर्यंत सेवन करीत असल्याची माहिती तेथील संशोधकांनी दिली.

सोमवार ते शुक्रवार ते पूर्णपणे कामाचे दिवस म्हणून पूर्ण करतात. शनिवार व रविवार हे दाेन दिवस सुटीचे असल्याने स्पॅनिश लाेक दोन दिवस एन्जॉय डे म्हणून साजरा करतात. स्पेनमधील पोलिसांची वैशिष्ट्य म्हणजे जे टू व्हीलर पेट्रोलिंग करतात. त्यांची पेट्राेलिंग पद्धत,ड्रेस कोड, वाकीटॉकी, अत्याधुनिक डिजिटल साहित्य मोहित करणारी आहेत. येथील सात दिवसांमध्ये कोणत्याही प्रकारचा अपघात, वाहन खराब हाेणे किंवा त्यात बिघाड निर्माण हाेणे, टू व्हीलरचे अपघात असे कोणतेही प्रकार बघायला अथवा अनुभवायला मिळाले नाही. स्पेनमधील शहरांमध्ये फिरत असताना कुठेही घाणेरड्या वस्तू, टाकाऊ पदार्थ, कोणते गोष्टीचे लिकेज, उघड्या तारा, नाल्या, सांडपाणी आढळून आले नाही. स्पेनमधील मेट्रो ट्रेन, बुलेट ट्रेनमध्ये सुद्धा मोफत वायफायची सुविधा मिळाली. बुलेट ट्रेनमध्ये पूर्ण पूर्ण प्रवासी ही शांतपणे अभ्यास करणारी कोणी पुस्तक वाचणारी लॅपटॉपवर प्रोजेक्ट तयार करणारी वेळेचा उपयोग घेणारे प्रवासी दिसून आले. बुलेट ट्रेनमध्ये कॉफीपासून तर स्नॅक्सपर्यंत सर्व व्यवस्था तरुणी व महिलाच करतात. येथील मेट्रोचे वैशिष्ट्य म्हणजे दोन्ही लेडीज लोको पायलट प्रत्येक रेल्वे स्टेशनवर प्रवाशांना दोन्ही हातांनी नमस्कार करून बाय, वेलकम, थँक्यू स्मित हास्य करताना दिसून आल्या.

स्पेनमधील शहरांच्या आजूबाजूच्या खेड्यापाड्यांमध्ये आधुनिक प्रकारची टॅंगो संत्रा (Tango Orange) शेती आहे. सर्व शेतकरी मिळून गट शेती करतात. त्या गटाच्या शेतीची वैशिष्ट्य म्हणजे एक एक हजार एकरांचे त्यांच्या शेतीचे ग्रुप मिळून नियोजन केले जाते. येथील जमीन ही मध्यम चुनखडीयुक्त आहे. येथील शेतीमध्ये ऑलिव्ह ऑइलची शेतीसुद्धा केली जाते. येथील शेतीमध्ये पूर्णपणे संत्रा लागवड केली जात असताना टॅंगो संत्रा हा पूर्णपणे विदेशात 80 टक्के निर्यात केला जातो. तिथे प्रत्येक हॉटेल, रेस्टॉरंट तसेच बारमध्ये संत्रा ज्यूसर रिसेप्शन काउंटरवरच आपल्याला पहावयास मिळतात. स्पेनमधील संत्रा शेती ही पूर्णपणे ड्रीप इरिगेशन, बेडवर मल्चिंग पेपर टाकून केली जाते. तेथील शेतीला सिमेंट काँक्रीटचे रोड आणि जास्तीत जास्त शेतात झालेले पाणी बाहेर काढण्यासाठी सिमेंट काँक्रीटचे ड्रेनेजचा पुरेपूर वापर केला जातो.

स्पेनमध्ये एकूण 17 प्रकारच्या संत्र्याच्या जाती असून, त्या संशोधन करून तयार करण्यात आलेले आहे. त्यामध्ये टॅंगो (Tango) ही संत्र्याची जात मोठ्या प्रमाणात लाेकप्रिय व जगप्रसिद्ध आहे. तिथे मोठ्या प्रमाणात असलेली अत्याधुनिक फ्रुटइंटर संत्रा प्रोसेसिंग युनिटची स्थापना 1950 कोरडोबामध्ये करण्यात आली. तसेच दुसरी डेक्को (Decco). सर्वात जुने संत्रा प्रोसेसिंग युनिट सेव्हील (Seville) शहरात 1934 मध्ये स्थापन झाले. संत्रा पॅकिंग युनिटमध्ये खूप चांगल्या संत्रा पॅकिंग व त्याची हाताळणीची पद्धत प्रत्येक शेतातील टॅंगो संत्राची फळे ताेडल्यानंतर कोल्ड स्टोरेज साठवणूक ट्रक, कंटेनर माणसाला खूप प्रभावित करून गेली. व्हीओरस सेविला (Viorus Sevilla) येथील संत्रा कलम नर्सरी हायटेक असून, त्या जमिनीवर तयार न करता त्या वेगवेगळ्या उंच प्लास्टिक कुंड्यांमध्ये तयार केली. खाली त्यामध्ये बारीक छिद्र असलेली जाळी असते. त्यामुळे राेपट्यांची मुळे सरळ वाढते व मुळे तुटत नाही. प्रत्येक कलम विक्री करताना त्यावरची बारकोडची पट्टी असून, त्यावर नर्सरीची पूर्ण माहिती व त्या संत्रा कलमाची जोपासना कशी केली गेली, त्या बारकोड पट्टीमध्ये स्कॅन केल्यावर माहिती दिसून येते. प्रत्येक कलमला बारकोड लावणे हे स्पेन सरकारच्या निकषांप्रमाणे अनिवार्य आहे, असे तेथील नर्सरी मालक सांगत होते. त्या नर्सरीमध्ये सर्व कलम कोकोपीटमध्ये तयार केल्या जातात. तेथील कलमा ह्या सर्व काही सरकारच्या निकषानुसार तयार केल्या जातात. स्पेनमध्ये सर्वात जास्त मुलंमुली ग्राउंड फुटबॉल खेळताना आढळून आली. तेथील ग्राउंड जणूकाही एखाद्या पिक्चरमधील सीन असल्यागत सुंदर व मनमाेहक आहेत.

कृषिसाधना....

पुष्पक श्रीरामजी खापरे

संत्रा उत्पादक शेतकरी तथा फळ पीक विमा अभ्यासक
सदस्य, जिल्हाधिकारी फळ पीक विमा समिती अमरावती
सदस्य, तक्रार निवारण समिती अमरावती
संपर्क :- 9881528433
मेल :- pushpakkhapre123@gmail.com

See author's posts